امروزه چه گزینه‌هایی برای تأمین سرمایه‌ی استارتاپ‌ها وجود دارند؟

توسط

بهمن 6, 1397

راه‌اندازی کسب‌وکارهای اینترنتی در آغاز مزایای بسیاری دارد؛ حتی برای آنهایی که امیدوارند در آینده به سرمایه‌های میلیاردی دست پیدا کنند. اما نادیده گرفتن نظرات منتقدان این نوع کسب‌وکارها می‌تواند برای استارتاپ‌ها و کارآفرینان انفرادی خطرناک باشد. از نظر من بزرگترین مزیت این کسب‌وکارها آن است که شما نیازی ندارید به سرمایه‌گذارانتان گزارش بدهید و ارزش سرمایه‌ی شما نیز کم نمی‌شود.

بسیاری از کارآفرینان کسب‌وکارهای اینترنتی، سبک زندگی بدون تجملات (اسپارتی) و ساده‌ای دارند. استفاده از کنسرو غذاهای آماده و غذاهای ترکیبی پروتئینی گرم درحالی که در یک خودرو در منطقه «سیلیکون ولی» به خواب رفته‌اید درخور اشویژه‌ نیست. آنهایی که به منابع مالی بیشتری نیاز دارند می‌توانند با کمی صرفه‌جویی در بودجه‌ی شخصی و استفاده از وسایل نقلیه عمومی، نحوه‌ی زندگی خلاقانه و خوردن قهوه‌های 10 دلاری، با مشتریان احتمالی خود ملاقات کنند. با مهارت یافتن در این کار به طور حتم خواهید آموخت که چگونه یک دلار را در زندگی و کسب‌وکارتان به چند دلار تبدیل کنید. همچنین همه چیز ارزش جدیدی در نظر شما پیدا خواهد کرد از جمله قدر توانایی خود را در راه‌اندازی و مدیریت کسب‌وکار شخصی‌تان خواهید دانست. این یک طرز فکر و روحیه‌ی ارزشمند و قابل تقدیر است که می‌توانید با آن رهبری هر نوع کسب‌وکار را در هر اندازه‌ای برعهده بگیرید.

این روحیه و هنر تأمین معاش می‌تواند موجب جذب منابع سرمایه‌ای و سرمایه‌گذاران شود. با این روحیه نشان می‌دهید اگر سرمایه‌گذاران بر روی کسب‌وکار شما سرمایه‌گذارای کنند، با همین میزان از صرفه‌جویی و دقت با پول آنها کار خواهید کرد. زیرا واقعیت این است که اگر محصولات، خدمات یا کسب‌وکار شما بدون پول بتواند به فعالیت خود ادامه دهد، سرمایه‌ی بیشتر می‌تواند موجب افزایش سود ناخالص و درآمد نهایی شما شود. اگر کسب‌وکارتان بدون پول قدرت فعالیت ندارد، یعنی هرگز ثبات و استحکام لازم را نداشته و مهم نیست که چقدر پول و سرمایه به آن تزریق شود.

کارآفرینانی که به دنبال تأمین مالی هستند افزون بر انتخاب سبک زندگی صرفه‌جویانه، باید دست کم الزامات، محدودیت‌ها و خطرات ناشی از راه‌اندازی کورکورانه‌ی استارتاپ‌ها و تأثیر آن را بر روی سرمایه‌گذاری یک استارتاپ بدانند. در حالی‌که بودن سرمایه هنگفت در دست افراد بی‌تجربه و بی‌نظم می‌تواند یک عامل منفی به شمار آید، بدون شک سرمایه‌ی بسیار اندک نیز یکی از دلایل عمده‌ی شکست کسب‌وکارها است.

به منظور بهره‌برداری درست و موفقیت در راه‌اندازی کسب‌وکارهای اینترنتی باید موارد زیر را در نظر بگیرید:

بازاریابی پارتیزانی
بودجه‌بندی
مدیریت زمان
استخدام
خلق رشد

آیا در این موارد قدرت لازم را دارید؟ آیا شرکای شما مهارت کافی در این زمینه‌ها دارند؟ اگر پاسختان منفی‌ست راه‌اندازی استارتاپ در زمانی طولانی شاید درخور شما نباشد. حتی بزرگترین و بهترین محصولات و الگوهای کسب‌وکار نیز برای تأمین و افزایش سرمایه‌ی مورد نیاز و تحکیم موقعیت‌شان به زمان نیاز دارند، و اگر آنقدر صبر کنید که بی پول شوید این امر موجب تحلیل و نابودی دیگر منابع سرمایه‌ای خواهد شد. با اینکار تنها ثابت کرده‌اید که ایده‌ی کسب‌وکار شما از لحاظ مالی معتبر و قابل اعتماد نبوده است، یا دست کم اینکه مهارت‌های لازم برای انجام فعالیت‌های سودساز را ندارید.

پس تلاش کنید نکات مثبت، منفی و زشت راه‌اندازی آغازین استارتاپ‌ها را شناسایی کنید. آنها را بپذیرید و به محدودیت‌های آن احترام بگذارید.

وام‌های تجاری

دریافت وام‌های تجاری با مبلغ پایین از بانک‌ها می‌تواند نخستین محل تأمین سرمایه‌ی کارآفرینان باشد. هر کسی که به دنبال دریافت اعتبار از شعبه‌ی محلی یک بانک زنجیره‌ای بزرگ بوده، می‌داند که امروزه این کار دیگر گزینه‌ی ساده‌ای نیست. بانک‌ها به ندرت به استارتاپ‌ها وام می‌دهند، یا دست‌کم به پرداخت وام‎های تجاری سنتی با مبلغ پایین رضایت می‌دهند. اما گزینه‌های گوناگونی وجود دارند.

دلایل بسیار خوبی وجود دارد که ثابت می‌کند باید نخست به دنبال یافتن اعتبار و سرمایه تجاری باشید:

این امر نمایانگر جدیت شما در راه‌اندازی کسب‌وکارتان است و نشان می‌دهد که تنها برای تفریح وارد این عرصه نشده‌اید.
حساب اعتباری و دارایی‌های شخصی و تجاری شما را از هم جدا می‌کند
موجب کاهش مسئولیت شخصی شما خواهد شد
موجب افزایش دارایی‌های مشهود کسب‌وکارتان خواهد شد
مزایای مالیاتی دربرخواهد داشت

گزینه‌های احتمالی برای تأمین سرمایه تجاری از طریق بانک‌های قدیمی و منابع وام دهی عبارتند از:

کارت‌های اعتباری شرکت‌های تجاری
خط اعتباری شرکت‌های تجاری
وام‌های اعطایی به شرکت‌های تجاری کوچک

برخی از این گزینه‌ها در دسترس کسب‌وکارهای تازه تأسیس می‌باشند. این امر به‌ویژه زمانی صدق می‌کند که مؤسسان دارای سوابق خوب و موفقیت‌آمیز بوده باشند و وثیقه‌های مشهودی مثل املاک را سپرده باشند یا مبلغ قابل‌توجهی به حساب یک سازمان و نهاد واریز کرده باشند.

دو موضوع مهم را باید به خاطر بسپارید:

1- بیشتر بانک‌های قدیمی به شما وام نخواهند داد، مگر آنکه واقعا به آن پول نیاز نداشته باشید.

2- مراقب پیشنهادهای اعتباری مشکوک باشید که می‌توانند برایتان گران تمام شوند.

دوستان و اعضای خانواده

تأمین سرمایه برای استارتاپ‌ها می‌تواند یکی از بحث برانگیزترین مراحل کسب‌وکار باشد. از یک سو می‌تواند یکی از بهترین منابع واقعی تأمین سرمایه در مراحل آغازین کسب‌وکار باشد، از سوی دیگر می‌تواند یکی از بزرگترین پشیمانی‌هایی باشد که کارآفرینان باید در زندگی خود آن را تحمل کنند. پس چرا انجامش می‌دهیم؟ چگونه می‌توان جنبه‌های منفی آن را به مقدار کمینه رساند؟

مزایای تأمین سرمایه از دوستان و اعضای خانواده

راحت‌ترین و سریعترین سرمایه‌گذارانی هستند که می‌توان از آنها کمک گرفت
دریافت وام و تأمین سرمایه با کمترین هزینه
شرایط جذابتری برای تأمین سرمایه دارند
درصورت نیاز کمک بیشتری خواهند کرد
فشار کمتر که می‌تواند موجب کاهش اشتباه‌ها شود
یاری رساندن به دوستان و اعضای خانواده

تأمین سرمایه و دریافت وام از دوستان و اعضای خانواده چیزی بیش از یک تأمین مالی و دریافت پول بیشتر است. این امر در واقع نوعی گذشت، به اشتراک گذاری و تقویت فعالیت‌های اقتصادی از همان مراحل نخست است. اگر دوستان و خانواده به کسب‌وکار شما اعتماد نداشته باشند، مسیر دشواری برای متقاعد ساختن آنها به حمایت از خودتان یا دریافت کمک از آنها پیش روی شما قرار خواهد گرفت.

دیگر سرمایه‌گذاران به طور حتم میل دارند بدانند چرا دوستان و اعضای خانواده علاقه‌ای به سرمایه‌گذاری بر روی کسب‌وکار شما ندارند. اگر کسب‌وکار شما یک فعالیت اقتصادی عالی است و از موفقیت آن اطمینان دارید، چرا نمی‌خواهید که دوستان و اعضای خانواده یا افرادی که برایتان عزیز هستند در این فعالیت اقتصادی مشارکت داشته باشند و از ایده‌ی شما بهره‌مند شوند؟ اگر یکی از اعضای خانواده یا دوستان نزدیکتان یک کسب‌وکار چند میلیارد دلاری تأسیس می‌کرد و به شما شانش شراکت در این کار بزرگ را نمی‌داد چه می‌کردید؟ به احتمال فراوان خیلی ناراحت می‌شدید.

فرصت‌های این چنینی می‌توانند تغییر بزرگی در زندگی دوستان و اعضای خانواده بوجود آورند. این موضوع تنها به معنای ثروتمند کردن آنها نیست. بلکه به معنای توانمندسازی آنها در تأمین معیشت خانواده‌شان است.

پس چرا از کسانی‌ که از همه بیشتر نگران شما هستند و به زندگی شما اهمیت می‌دهند کمک نمی‌گیرید؟

هیچ کارآفرینی فکر نمی‌کند که کسب‌وکارش با شکست مواجه شود. آمارهای مؤسسه‌ی «استاتیستیک برین»^[2] نشان می‌دهند که میزان شکست کسب‌وکارهای کوچک از سال 2015 رو به کاهش بوده است. تحقیقات انجام شده در دانشگاه «تنسی»، دانشگاه «برادلی»، مرکز توسعه کسب‌وکارهای کوچک و هفته نامه‌ی «کارآفرین» نمایانگر آن است که حدود 58 درصد از کسب‌وکارها در برخی از صنایع هنوز پس از گذشت 4 سال سرپا هستند و به کار خود ادامه می‌دهند. این آمار با ارقام یک دهه‌ی گذشته که 90 درصد کسب‌وکارهای کوچک اندکی پس از تأسیس شکست می‌خوردند، مطلقا فرق دارد.^[3] اما از دست دادن سرمایه‌ی تأمین شده از سوی دوستان و اعضای خانواده می‌تواند موجب از میان رفتن دوستی و پیوندهای شما شود. ارزش پیوندهای دوستانه و خانوادگی بسیار بیشتر از تأمین سرمایه است. این پیوندها را نمی‌توان قیمت‌گذاری کرد. هیچ کارآفرینی دوست ندارد که پیوندش را فدای تأمین سرمایه کند.

فکرش را بکنید با این وضع مهمانی شام شب عید چه شکلی به خود می‌گیرد. این مهمانی بیشتر همانند ملاقات سهام‌داران یک شرکت خواهد بود تا مهمانی شامی با حضور دوستان و عزیزانتان.

اگر خوش‌بینانه فکر کنیم، درخواست کمک از اعضای خانواده می‌تواند به کارآفرینان کمک کند تا تمامی تلاش خود را صرف فعالیت‌ها و مبادلات تجاری‌شان کنند. و موجب افزایش تعداد افرادی شود که برای توسعه و پیشرفت استارتاپ سرمایه‌گذاری می‎کنند. اگر روش درستی انتخاب کنید، خطر هر نوع بحران و تنشی را نیز از میان خواهید برد.

«فوکوان بیلال»^[4] مدیر سرمایه‌گذاری یکی از شرکت‌های «نیوجرسی» می‌گوید او در آغاز با استفاده از پول خودش فرضیات و دستاوردهای کاریش را به اثبات رسانده و از این پل عبور کرده است. تنها پس از گذشتن از این گام، به دوستان و اعضای خانواده اجازه داده با مبلغ اندکی با او شریک شوند به نحوی که هرگونه نارضایتی منجر به قهر میان آنها نشود.

به منظور حفظ نظم و سازماندهی درست و عملی و حمایت از تمامی افرادی که مشارکت دارند، لازم است تمامی کارها به روشنی مستند و مکتوب شوند و اطمینان یابید که همه‌ی افراد اطلاعات کافی از کسب‌وکار شما دارند و چالشی با خطرات ناشی از آن ندارند. حتما به آنها بگویید که به احتمال فراوان دیگر این پول به آنها مسترد نخواهد شد و اگر واقعا توانایی و تحمل از دست دادن آن را دارند وارد میدان شوند.

سرمایه‌گذاری جمعی

در حالی‌که برخی افراد به تازگی سرمایه‌گذاری جمعی را کشف کرده‌اند، این نوع سرمایه‌گذاری دست کم از سال 2008 وجود داشته است. از آن زمان، سرمایه‌گذاری جمعی در تأمین منابع مالی تعدادی از استارتاپ‌ها و پیشرفت‌های فناوری نقش قابل‌توجهی داشته است و مورد استفاده‌ی برخی از معروف‌ترین برندهای دنیا بوده است مثل برند «هارد راک».

در واقع اصول سرمایه‌گذاری جمعی صدها سال و شاید هم هزاران سال است که در دنیا به کار گرفته می‌شود. این نوع سرمایه‌گذاری در واقع به معنای سرمایه‌گذاری گروهی از افراد با یکدیگر در تأمین منابع مالی یک پروژه یا استارتاپ است. ریشه‌ی سرمایه‌گذاری جعمی به دهه 1700 و کشور ایرلند و «جاناتان سوئیفت» «پدر اعتباردهی خرد» بازمی‌گردد. در زمان سلطنت خانواده‌ی «تئودور» در انگلستان، پادشاهان و ملکه‌های کشورهای گوناگون اروپایی برای تأمین منابع تبلیغاتی گوناگون به دور هم جمع می‌شدند و سرمایه‌ی موردنیاز این فعالیت را تأمین می‌کردند. صدها سال پیش از آن، امپراطوری‌های بزرگ تاریخ برای فتح سرزمین‌های جدید، احداث جاده، ساخت ناوگان بازرگانی، ساخت استادیوم‌های ورزشی و دیگر فعالیت‌ها، گروه‌های گوناگون مردم را دور هم جمع می‌کردند.

امروزه بیشتر پیشرفت‌ها و کسب‌وکارهای مشهور نتیجه‌ی نوعی از سرمایه‌گذاری جمعی هستند. حتی سرمایه‌گذاری عظیم «وارن بافِت»^[5] یعنی شرکت «برکشایر هاتاوی»^[6] و شرکت‌های تحت مالکیت آن عملا شکلی از سرمایه‌گذاری جمعی هستند.

آنچه امروزه مردم به ‌عنوان «سرمایه‌گذاری جمعی» از آن یاد می‌کنند یک نوع وب‌گاه اینترنتی است که به دنبال تسهیل و ساده‌سازی پیشبرد پروژه‌ها و تأمین سرمایه برای آنهاست. در حال حاضر صدها پایگاه سرمایه‌گذاری جمعی وجود دارند که انواع گوناگونی از سرمایه‌گذاری جمعی و بخش‌های گوناگونی از بازار سرمایه را پوشش می‌دهند. برخی از آنها در معاملات املاک، برخی دیگر در سرمایه‌گذاری بر روی شرکت‌های قدیمی خوش‌سابقه و برخی دیگر نیز در امر تأمین سرمایه مشاغل شخصی مثل مواد غذایی و تشریفات عروسی تخصص دارند. دو نوع سرمایه‌گذاری جمعی عبارتند از سرمایه‌گذاری جمعی بلاعوض (اهداء) و خرید سهام جمعی.

سرمایه‌گذاری جمعی بلاعوض توسط سایت‌های «کیک استارتر» و «ایندی گوگو» معرفی شدند. این نوع سرمایه‌گذاری جمعی به مؤسسان این امکان را می‌دهد تا از طریق گردآوری مبالغ اهدایی و اعانه، سرمایه‌ی مورد نیاز را گردآوری کند و در برابر، برای سرمایه‌گذاران، خدمات یکتا و یا پیش سفارش درنظر بگیرند.

خیرین و حامیان سرمایه‌گذاری جمعی بلاعوض، هیچ سهمی از مالکیت یا سود ناشی از تبلیغات یا راه‌اندازی کسب‌وکار مورد نظر ندارند. بیشتر افراد خّیر به منظور تسهیل پیشرفت امور، دلایل حمایتی و کسب شهرت به ‌عنوان نخستین افرادی که در تولید یک محصول جدید یاری رسانی کرده‌اند، در این نوع سرمایه‌گذاری مشارکت می‌کنند. مشهورترین سرمایه‌گذاری جمعی در سایت «کیک استارتر» در نخستین فصل سال 2015 و برای تولید ساعت مچی هوشمند «پبل»^[7] بوده است. شرکت «پبل» با دو تبلیغ، مبلغی بالغ بر 5/30 میلیون دلار گردآوری کرد که مبلغ خوبی برای تولید و حفظ سهامش بود.

[1] Capital One ، شرکت هلدینگ بانک و خدمات مالی آمریکایی است، که به ‌عنوان هشتمین بانک بزرگ ایالات متحده آمریکا شناخته می‌شود تمرکز این بانک بر ارائه‌ی خدمات بانکداری خرد، کارت‌های اعتباری، وام اتومبیل و وام‌های مسکن معطوف می‌باشد. شعبه‌ی مرکزی این بانک در شهر تایسونز کرنر، ویرجینیا قرار دارد و بخشی از سهام آن در بازار بورس نیویورک معامله می‌شود

[2] Statistics Brain

[3] www.statisticbrain.com/start-up-failure-by-industry/ .

[4] Fuquan Bilal

[5] کارآفرین، بازرگان، سرمایه‌گذار و نیکوکار آمریکایی است، که به ‌عنوان موفق‌ترین سرمایه‌گذار قرن بیستم شناخته می‌شود. او هم‌اکنون به ‌عنوان مدیر عامل اجرایی و رییس هیئت مدیره شرکت برکشایر هاتاوی فعالیت می‌کند.