بچهها بسیار کنجکاوند، و گاهی اوقات سوالاتشان شما را متعجب میکند. این موضوع اخیراً برای من نیز اتفاق افتاد، یک شب بلافاصله بعد از اینکه تلفن را قطع کردم پسر 6سالهام JJ از من پرسید «بابا، بلاکچِین چیه؟»
شوخیت گرفته؟!
تقریبا خودبخود جملهای که به ذهنم آمد این بود «دفترکل تمرکززداییشدۀ توزیع معاملات». البته این تعریف مطلقاً برای پسرم هیچ معنایی نداشت. سپس متوجه شدم که این احتمالاً برای خیلی از بزرگسالان هم هیچ معنایی ندارد.
پس بهترین تعریف بلاک چِین به سادهترین شکل آن چیست؟ بسیارخب، وقت خواب بود – پس سعی کردم برای او این قصه را تعریف کنم.
دهکدهای جادویی
روزی روزگاری دهکدهی جادویی کوچکی پر از انسانهای جادویی کوچک وجود داشت. در این دهکده پسر جوانی به اسم B.C. زندگی میکرد، و امروز روز تولد او بود. والدینش برای او یک شمشیر اسباببازی چوبی خریده بودند که در حیاط خانه با آن بازی میکرد.
چیزی که درمورد این شمشیر و تقریبا درمورد همهی چیزهای دیگر این دهکدهی جادویی وجود داشت این بود که آن همیشه یک شمشیر نبوده، و همیشه تحت تسلط B.C. هم نبود. خوشبختانه، در این دهکدهی جادویی، راهی برای فهمیدن اینکه این شمشیر از کجا آمده، و چه قدمهایی رو طی کرده تا بعنوان هدیهی تولد به حیاط روبروی خانهی B.C. رسیده، وجود داشت.
روستاییان در مرکز دهکده یادداشتی جادویی را نگهداری میکردند که تمام اقلامی را که بین روستاییان معامله شده بود نشان میداد، همچنین تمام اقلامی که از روستاهای دیگر وارد یا به آنها ارسال شده بود نیز در آن قابل مشاهده بود. همه میتوانستند به این یادداشت دسترسی داشته باشند و هروقت در معاملهای شرکت داشتند، آن را بروزرسانی کنند.
بنابراین زمانی که والدین B.C. شمشیر را معامله کردند – در ازای یک گونی سیبزمینی – هم آنها و هم فروشندهی مغازه برای شرکت در معامله، یادداشت را بروزرسانی کردند. اما یادداشت بسیار قدیمیتر از این بود. میدانی که شمشیر چوبی قبل از اینکه شمشیر باشد، تخته چوبی بوده و تخته چوب هم قبل از تخته بودنش، الوار انبارشدهی خام و ناهمواری بوده؛ و آن الوار هم قبل از اینکه در حیاط کارگاهی آمادهی پرداخت شدن شود، قسمتی از درختی بلند و تنومند در جنگل جنوب روستا بوده است.
همهی روستاییان از جملهB.C. ، میتوانستند این اطلاعات را با نگاه کردن به یادداشت جادویی بدست آورند. در واقع، این یادداشت شمشیر اسباببازی B.C. را از روزهایی که درخت بوده و در هر ایستگاه از مسیرش برای تبدیل شدن به شمشیر اسباببازی که B.C. مشغول بازی با آن در حیاط است، ردیابی کرده است. همین امر برای هر محصول دیگری که وارد روستای B.C. شده یا از آن خارج میشود نیز صدق میکند.
و چه ابزاری مفیدی بوده این! این بدین معنی بود که بدون استثنا همهی روستاییان بودند که باید همه این موارد رو پیگیری میکردند. برخلاف روزهای قبل از یادداشت جادویی، هیچ واسطهای وجود نداشته که از روستاییان بابت ثبت کالاهای ورودی و خروجی پولی دریافت کند.
جامعه از این یادداشت برای آگاه نگه داشتن خود دربارهی تمام معاملات انجام شده در سرتاسر اقصاد محلی استفاده میکرد، سایر روستاهای اطراف نیز همین کار را میکردند، سپس با یکدیگر این مدارک را در یادداشتی بزرگتر ادغام کرده و فهرستی از تمام محصولات معامله شده در سرتاسر کشور را فراهم میکنند.
B.C. با خوشحالی در حال بازی با شمشیرش بود، هیچوقت به این فکر نمیکرد که آن از کجا آمده یا چگونه ساخته شده است. اما اگر میخواست تمام این اطلاعات را بدست آورد تنها کار لازم، مراجعه به یادداشت جادویی بود، جایی که تمام اطلاعات به آسانی در دسترس او بودند.
وقتی داستان را برای او تعریف کردم، سردرگم به نظر میرسید. پرسید «اما پدر، بلاک چِین چیست؟»، انگار که من به سوال او پاسخ نداده بودم. بنابراین از او پرسیدم یادداشت جادویی در دهکده چگونه کار میکرد. پاسخ داد، هرکس مسئول قسمتی از بروزرسانی آن بود.
از او پرسیدم یادداشت جادویی کجا بود، پاسخ داد «همه جا». و درآخر پرسیدم، یادداشت جادویی چه میکرد؟ و او به من گفت: «اینکه اشیاء از کجا آمدهاند و بین چه کسانی رد و بدل شدهاند را ردیابی میکرد». به نسبت
بچهای ۶ساله خیلی خوب بود، اینطور نیست؟
برای بزرگسالان
سطر زیر شرح اصلی مفاهیم دفترکل بلاکچِین را بیان میکند:
- توسط تمام کاربران حاضر در بلاکچِین، نگهداری میشود.
- غیرمتمرکز است، به این معنی که هر کاربر رونوشتی کامل از آن را در اختیار دارد.
- میتواند کل تاریخچهی تراکنش اقلام یا ارزهای معاملهشده را ردیابی کند.
و اینگونه بود که توانستم توجه کودک ۶سالهام را جلب کنم و تا حدی برایش توضیح دهم که «بابا چکارهاس». سعی کنید برای کودکان – یا حتی خودتان – اینکار را تکرار کنید، و خواهید دید که مفهوم بلاکچِین به سادگی قابل درک است.
منبع : Inc